English
 
   
Araştırma Makalesi
Sirtuin 1 (SIRT1) Gen Polimorfizmlerinin Şizofreni Hastalarında İntihar Girişimleri ile İlişkisi: Keşifsel Bir Çalışma

Ekrem Furkan UÇAK, Memduha AYDIN, Nadir KOÇAK
Türk Psikiyatri Dergisi (2025) 36:64
DOI:
10.5080/u27771

[Geri]    [PDF]    [Summary]    [Yazara Mail]
ÖZET

Amaç: Şizofreni, genetik yatkınlık ve çevresel faktörlerin etkileşimi sonucu ortaya çıkan, intihar riski yüksek bir nöropsikiyatrik bozukluktur. NAD + bağımlı bir deasetilaz olan Sirtuin 1 (SIRT1) geni, hücresel stres yanıtı, apoptoz, mitokondriyal fonksiyonlar, nöroproteksiyon ve sirkadiyen ritim düzenlemesinde rol oynar. SIRT1’in bilişsel ve duygusal düzenleme ile ilgili nörobiyolojik mekanizmaları etkilediği düşünülmektedir. Bu çalışma, şizofreni hastalarında spesifik SIRT1 gen polimorfizmleri ile intihar girişimleri arasındaki ilişkiyi araştırmayı amaçlamıştır.

Yöntem: Bu kesitsel ve gözlemsel genetik ilişki çalışması, yalnızca vaka grubundan oluşan ve şizofreni tanısı konmuş 100 hastayı içermektedir. SIRT1 geninin tüm kodlayıcı ekzonlarını ve ekzon–intron bağlantı bölgelerini kapsayan hedefli dizileme gerçekleştirilmiştir. Minör alel sıklığı (MAF ≥0,02) ve teknik kalite kontrol kriterleri dikkate alınarak 10 tek nükleotid polimorfizmi (SNP) ileri analizlere dâhil edilmiştir. Bağlantı dengesizliği (LD) analizi, haplotip yapısının değerlendirilmesi ve genetik modelleme, SHEsis yazılım platformu kullanılarak yapılmıştır.

Bulgular: rs10997870 GG genotipi (p<0,017) ve rs7896005 AA genotipi (p=0,033) intihar girişimiyle ilişkili, rs2236318 A aleli (p=0,015) ve rs41299232 GG genotipi (p=0,027) ise koruyucu bulunmuştur. C-T-A-G haplotipi (p=0,005) artmış riski, G-A-G-T haplotipi (p=0,032) koruyucu etkiyi göstermiştir.

Sonuç: SIRT1 genindeki belirli polimorfizmler ve haplotipler, şizofreni hastalarında intihar riski ile ilişkili olabilir. Bu bulgular, yüksek riskli bireylerin tanımlanmasında genetik taramanın potansiyel rolüne işaret etmektedir. Ayrıca, bulguların genellenebilirliğini artırmak ve altta yatan mekanizmaları daha ayrıntılı biçimde aydınlatmak amacıyla, daha geniş örneklemli ileri düzey çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır.

Anahtar Sözcükler: Haplotipler, intihar girişimi, sirtuinler, şizofreni, tek nükleotid polimorfizmi

Seres Yazılım