English
 
   
Araştırma Makalesi
Kısa Duygulanım ve Duygu Tanıma Testi: Özgün ve Kültüre Özgü Ölçme Aracının Geliştirilmesi

Elvin DOĞUTEPE, Emel ERDOĞAN BAKAR, Caner İNCEKAŞ, Sirel KARAKAŞ
Türk Psikiyatri Dergisi (2025) 36:59
DOI:
10.5080/u27600

[Geri]    [PDF]    [Summary]    [Yazara Mail]
ÖZET

Amaç: Duyguları tanımada ve derecelendirmede kültür belirgin bir rol oynamaktadır. Bu araştırmanın amacı, duygulanım ve duyguları tanımada kullanılacak Türkiye’ye özgü standart bir ölçme aracı geliştirmektir. Söz konusu aracın uygulama süresi ve kolaylığı bakımından pratik olması, klinik ortamlarda yatak-başı testi olarak kullanılabilecek kısalıkta olması hedeflenmiştir.

Yöntem: Araştırmada 610 üniversite öğrencisinden (psikoloji bölümü) veri toplanmıştır. Ölçek, standart koşullarda, profesyonel bir fotoğrafçı tarafından çekilen ve yedi duygunun (kaygı, korku, öfke, sevinç, şaşkınlık, tiksinme, üzüntü) ifade edildiği 500 siyah-beyaz fotoğraftan oluşmuştur. Dört seçme/eleme aşamasının bulguları doğrultusunda başlangıçtaki 500 fotoğraf 22 fotoğrafa indirgenmiştir. Testin kapsam geçerliğini değerlendirmek amacıyla uzman görüşü alınmıştır. Maddelerin güvenirliğinin değerlendirilmesi için test-tekrar test tekniği uyarınca veri toplanmıştır. Güvenirlik katsayısı Gwet AC1 tekniği ile hesaplanmıştır. Dört seçme/eleme aşaması ve güvenirlik araştırmasının bulguları doğrultusunda başlangıçtaki 500 fotoğraf 20 fotoğrafa indirgenerek Kısa Duygulanım ve Duygu Tanıma Testi (KDDT) oluşturulmuştur.

Bulgular: Yirmi madde için elde edilen norm duygu tanıma yüzdeleri %42,2 ile %95,6 arasında değişmiştir. Norm duygulanım şiddetleri 2,3 ile 4,8 arasında olmuştur. KDDT’nin Gwet AC1 güvenirlik katsayısı 73,2 olarak hesaplanmıştır.

Sonuç: Bu çalışmada, duygulanım ve duygu tanıma süreçlerini ölçmek üzere kültüre özgü bir test geliştirilmiş, testin kapsam geçerliği ve güvenirliği değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgular, KDDT’nin geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olarak kullanılabileceğini göstermektedir. Bu çalışmayla alana, kısa ve pratik bir test kazandırılmıştır.

Anahtar Sözcükler: Derecelendirme ölçeği, duygulanım, yüz ifadelerinde duygu tanıma

Seres Yazılım