Amaç: Bu çalışmada, Van’da yaşanan çığ afeti sonrası hayatta kalan
bireylerde ortaya çıkan Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB)
sıklığının ve ilişkili risk faktörlerini belirlenmesi ile TSSB belirtilerinin
6 aylık takip sonrası değişiminin izlenmesi amaçlanmıştır.
Yöntem: Van’da art arda meydana gelen iki çığ afetinden kurtarılan
ve acil servise getirilen 35 kişiyle afetten 2 ay sonra ve 6 ay sonra
yüz yüze görüşme yapılmıştır. Olguların sosyo-demografik ve klinik
verileri değerlendirilmiş, TSSB tanısı Travma Sonrası Stres Bozukluğu
Belirti Ölçeği-Kendini Değerlendirme (TSSÖ-KD) ve klinik görüşme
ile konulmuş, travmanın şiddeti Olayların Etkisi Ölçeği (OEÖ) ile
değerlendirilmiştir.
Bulgular: Katılımcıların tümü kurtarma görevi için çığ alanına giden
kişilerden oluşmuştur. Olguların 16’sının bölgede yaşayan gönüllü
kurtarıcılardan, 19’unun profesyonel kurtarma görevlilerinden oluştuğu
görülmüştür. TSSB erken dönemde %71,4, uzun dönemde %57,1
olarak saptanmıştır. Çalışmada; çığ altında 30 dakikadan daha uzun bir
süre kalma, özgeçmişinde afet öyküsünün yokluğu ve bölge halkından
oluşan gönüllü grubunda olma TSSB gelişimi riskini arttıran etkenler
olarak saptanmıştır.
Sonuç: Bu çalışma, çığ afeti sonucunda TSSB gelişme riskinin yüksek
olduğunu göstermektedir. Ayrıca, olumsuz psikolojik sonuçları önlemek
için afetlere müdahale edecek kişilerin eğitimli ve hazırlıklı olmasının
önemi vurgulanmaktadır. Ek olarak bu çalışmanın bulgularıyla
travmanın şiddeti ile TSSB arasındaki ilişki tekrar ortaya konmuştur.
Anahtar Sözcükler: Çığ, Ruhsal Hastalıklar, Travma Sonrası Stres
Bozukluğu