Amaç: Sosyal fobi (SF), Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu
(DEHB) ile en sık birliktelik gösteren anksiyete bozukluklarındandır.
Sosyal fobide ve DEHB’de aile tutumları ve bağlanma özellikleri
açısından çeşitli farklılıklar olduğu bilinmektedir. Bu araştırmada,
DEHB-sosyal fobi birlikteliğinde, çocuk ve ebeveyn bağlanma stili,
ebeveyn tutumları açısından bir fark olup olmadığı incelenmiştir.
Yöntem: DEHB tanısı konmuş 66 çocuk ve ergen araştırmaya dahil
edilmiştir. Hastaların tanıları ve komorbid bozuklukları Okul Çağı
Çocukları için Duygulanım Bozuklukları ve Şizofreni Görüşme ÇizelgesiŞimdi
ve Yaşam Boyu Şekli-DSM-5 Kasım 2016 -Türkçe Uyarlaması
(ÇDŞG-ŞY-DSM-5-T) ile değerlendirilmiştir. Sosyodemografik ve
klinik veriler kaydedilmiş, sosyoekonomik düzey Hollingshead Redlich
Ölçeği (HRÖ) ile derecelendirilmiştir. Erişkin Bağlanma Biçimi Ölçeği
(EBBÖ), Anne Baba Tutum Ölçeği (ABTÖ) ebeveynler tarafından
doldurulmuştur. Hastalar da Kerns Güvenli Bağlanma Ölçeğini (KGBÖ)
doldurmuşlardır. Sadece SF eştanısı olamayn DEHB hasta grubu ile
DEHB-sosyal fobi komorbiditesi olan hasta grubu değerlendirmede
kullanılan ölçek skorları ve sosyodemografik, klinik veriler açısından
karşılaştırılmıştır.
Bulgular: DEHB-sosyal fobi birlikteliği olan grup ile SF eş tanısı
olmayan DEHB grubu arasında yaş, cinsiyet, sosyoekonomik düzey,
aile yapısı, ailede tanılı psikiyatrik hastalık bulunması açısından fark
bulunmamıştır (p>0,05). DEHB dikkatsizlik alt tipi (p=0,05) ve ek
psikiyatrik tanı alma sıklığı (p=0,00) sosyal fobi birlikteliği olan grupta
daha sık bulunmuştur. Ayrıca, hastaların ve ebeveynlerin bağlanma
stili veya ebeveyn tutumları açısından gruplar arasında bir farklılık
bulunmamıştır (p>0,05).
Sonuç: DEHB ile sosyal fobi komorbiditesinin oluşumunda ebeveyn
tutumları ve bağlanma biçiminden ziyade biyolojik bir yatkınlık söz
konusu olabilir. Klinisyenler DEHB hastalarını değerlendirirken ve
tedavi planlarken, bu biyolojik farklılığı gözeterek ve diğer çevresel
etkenleri de değerlendirerek karar vermelidir.
Anahtar Sözcükler: DEHB, sosyal anksiyete, bağlanma, ebeveyn
tutumları